Yönetim Kurulu Başkanı Mesajı

Değerli paydaşlarımız, iş ortaklarımız ve çalışma arkadaşlarımız,

Türkiye'nin çelik üretimine liderlik ederken, köklü iş kültürümüz, çevik operasyon yeteneğimiz ve üstün finansal performansımız ile dünyanın önde gelen çelik üreticileriyle de küresel ölçekte rekabet ettik.

Ülkemiz 6 Şubat 2023 günü, tarihinin en büyük deprem felaketini yaşadı. On binlerce vatandaşımızın hayatını kaybettiği ve yüz binlercesinin yaralandığı bu felaketten en çok etkilenen yerlerden biri de İskenderun oldu. Yaşanan afette maalesef bizler de çalışma arkadaşlarımızı yitirdik. Depremde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza ve çalışma arkadaşlarımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyorum. Afetin ilk gününde OYAK Kriz Koordinasyon Merkezimiz üzerinden bölge için yardım çalışmalarımızı ivedilikle başlattık. Böylesi bir felakette en büyük iyileştirici gücümüz, hiç bitmeyen dayanışma ruhumuz oldu. Bu zor günleri birlik ve beraberlik içinde aşacak, lokomotif şirketlerimizden İsdemir’in yaralarını sararak eskisinden daha da güçlü hale getireceğiz. Yaşadığımız bu zorluklara rağmen, işimizi bir gün öncekinden daha iyi yapmak ve ülkemizin geleceğine daha da umutla bakmak için üzerimize düşeni büyük bir şevk ve inançla yerine getirmeyi sürdüreceğiz. Pandemi sonrası dünya ekonomisinde başlayan toparlanma ve ardından yaşanan rekor büyüme dönemleri, 2022’de yerini oldukça zorlu bir sürece bıraktı. 2022 yılı faaliyetlerimizden öne çıkanları sizlerle paylaşmak isterim.

Küresel ekonomide risk ve belirsizlik dönemi

Bu zorlu yılda öne çıkan belli başlı gelişmelere baktığımızda, Rusya-Ukrayna arasında Şubat ayında başlayan sıcak savaş, yarattığı büyük insani dramın yanı sıra; küresel ekonomide birçok alanda krizleri de beraberinde getirdi. Bunun sonucu olarak da, enerji ve emtia fiyatlarının yükselmesiyle, birçok sektörde maliyetleri ciddi oranda artırdı. Enflasyonun artması ile yaşam pahalılığı, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin yanı sıra, gelişmiş ülkelerde bile uzun zamandır görülmeyen bir şekilde etkisini hissettirdi. Bununla birlikte, pandemi döneminde bozulan tedarik zincirleri ve lojistik dengelerinde; Çin'in belli bölgelerinde yaşanmaya devam eden Covid-19 salgınının etkisiyle bir türlü pazarın açılamaması sebebi ile eski seviyelere ulaşılamadı. Bu gelişmeler nedeniyle tüm dünyada arz kesintileri yaşanırken, yüksek maliyetler şirketlerde kârlılıkların düşmesine neden oldu. Uluslararası Para Fonu (IMF), 2021 yılında %6 olarak gerçekleşen ekonomik büyümenin 2022 yılında ivme kaybederek %3,4 olarak gerçekleştiğini açıkladı ve büyümenin 2023’te %2,9'a gerileyeceğini öngördü. Dünya Ticaret Örgütü Küresel Mal Ticaret Barometresi Raporu'nda, dünya mal ticaret hacmindeki büyümenin 2022'nin 3'üncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %5,6'lık bir artış göstermesine rağmen son çeyrekte ise ivme kaybettiği belirtildi.

Dünyanın en büyük ekonomilerinden ABD, 2021 yılında %5,9 ile 1984'ten bu yana en güçlü yıllık büyüme seviyesini kaydetmişti. Ancak bu oran 2022'de %2,2'ye geriledi. Büyümedeki yavaşlamada düşen gelir seviyesinin tüketici talebini azaltması önemli rol oynarken, yüksek faiz oranları özellikle konut sektörü harcamalarına negatif yansıdı. Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan Avrupa ekonomisinde de benzer yavaşlama gözlendi. Bu sebeple AB ekonomisinin 2022 yılında %3,6 oranında büyümesi öngörülüyor. Diğer bir küresel oyuncu olan Çin ise 2021 yılında %8,4 büyüme kaydetmesine karşılık geçtiğimiz yıl sadece %3 büyüdü.

Türkiye jeopolitik konumunun avantajını iyi değerlendirdi

Küresel çapta ve dünyanın en büyük ekonomilerinde yaşanan tüm bu olumsuzlukların aksine, Türkiye 2022 yılının belirsizliklerle dolu ortamında %5,6 büyüyerek, en çok büyüyen ekonomilerden biri oldu. Ülkemiz; doğrudan yabancı yatırımları artırmaya yönelik politikaları hayata geçirmesinin, kendi girişimci özelliğinin, yetişmiş insan kaynağının ve jeopolitik konumunun da yardımıyla küresel tedarik zinciri sorunlarını çözebilecek bir üretim merkezi olma potansiyelini barındırmaya devam ediyor.

Enerji maliyetleri yükseldi, küresel çelik üretimi düştü

Çelik sektörü, tüm dünyada küresel ekonomik şartlardan en çok etkilenen sektörlerden biri oldu. Enerji krizinin derinleştiği ve özellikle Çin’de Covid etkisi ile tüketimin baskılandığı 2022 yılında, küresel ham çelik üretimi %4,3 azaldı. Türk çelik sektörü de aynı dönemde üretimde %13’lük düşüş yaşadı. Buna rağmen ülkemiz 35,1 milyon ton ham çelik üretimiyle Almanya’nın ardından dünyada 8’inci büyük üretici oldu. Rusya-Ukrayna savaşı sonrası AB bölgesinde yaşanan talep daralmasına ek olarak, AB ve ABD tarafından uygulanan koruma önlemleri ve yüksek enerji maliyetlerinin sektörün rekabet gücü üzerindeki olumsuz etkisi, ülke olarak ihracatımızda %23,5 düşüşe neden oldu. Türkiye, 2022 yılında 4,7 milyon tonu yassı çelik olmak üzere toplamda 14,4 milyon ton nihai ürün ihracatı gerçekleştirdi.

Yassı nihai üründe ihracatın artış gösterdiği bölgeler ise Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) Bölgesi ile Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) oldu. 2022 yılında MENA'ya yapılan ihracatta tonaj bazında rekor seviyelere ulaşılarak %66 artış yaşandı. Türkiye'nin en büyük uzun nihai ürün pazarı, %10 düşüşe rağmen yine MENA oldu. İkinci sırada, %26 artış ile Avrupa Birliği yer aldı. Güney Amerika ise üçüncü sıraya yerleşti.

Küresel çelik gücü olarak sektöre yön veriyoruz

OYAK Maden Metalürji şirketleri 60’ıncı yılına yaklaşırken, ülkemize ve paydaşlarına değer katmaya ve sürdürülebilir büyüme, sorumlu üretim ve insanı merkeze alan yaklaşımıyla 2022 yılında da Türkiye'nin küresel çelik gücü olmaya devam ediyor. Paydaşlarımızdan ve iş ortaklarımızdan aldığımız güç ile Türkiye’nin çelik üretimine liderlik ederken, köklü iş kültürümüz, çevik operasyon yeteneğimiz ve üstün finansal performansımız ile sadece sektörümüze yön vermekle kalmadık, dünyanın önde gelen çelik üreticileriyle de küresel ölçekte rekabet ettik.

2022 yılında ham çelik üretimimiz 7,8 milyon ton olarak gerçekleşti. Şirketlerimiz 1,1 milyon tonu yassı ve 67 bin tonu da uzun ürün olmak üzere toplamda 1,1 milyon ton nihai ürün ihraç etti. Bu miktar toplam satışlarımızın %15’ini oluşturuyor. OYAK Maden Metalürji şirketlerimiz etkin operasyon yetenekleriyle 2022 yılında da güçlü konsolide finansal sonuçlara ulaştı. FAVÖK değerimiz 1.714 milyon ABD dolarına erişirken, FAVÖK marjımız %21,1 olarak gerçekleşti. Böylece yıl sonu net kârımız 1.142 milyon ABD doları, net kâr marjımız ise %14,1 oldu.

550 milyon ABD doları tutarında stratejik yatırım kararı

Geride bıraktığımız yıl, tesislerimizdeki yatırım faaliyetlerinde düşük maliyet, yüksek verimlilik ve yenilikçi çözümler ana odak alanlarımız oldu. Erdemir ve İsdemir’de 2022 yılı içerisinde devam eden yatırım projelerimizin sayısı 35’e ulaştı.

Maden Metalürji şirketlerimizden Ermaden’in Bingöl Avnik mevkiinde bulunan demir madeni sahasında, Erdemir tarafından gerçekleştirilecek yatırım ile bir peletleme tesisi kurulması planlanıyor. 550 milyon ABD doları yatırımla hayata geçirilecek tesis ile Türkiye’nin milli kaynaklarının ekonomiye kazandırılması hedeflenirken hem kurulum hem de işletim aşamasında istihdama büyük katkı sağlanması öngörülüyor. Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında temeli atılacak tesisin 3 yıl içerisinde faaliyete geçmesi planlanıyor. Cumhuriyetimizin yeni yüzyılına şahitlik edecek bir diğer yatırımımız ise Erdemir’in yeni kok üretim tesisi olacak. Bu yatırım, Erdemir’in dışa bağımlılığını azaltırken, yüksek çevre performansı ve otomasyon seviyesiyle şirketimizi geleceğe taşıyacak. Kuruluşumuzdan bu yana aralıksız hizmet veren birinci ve ikinci bataryaların yerini alacak olan, yıllık 800 bin ton kapasiteli yeni dördüncü kok bataryası yatırımı 2024 ilk çeyreğinde devreye alınacak. İsdemir’de 2022 yılında devreye alınan yeni 3 No’lu Kok Bataryası Modernizasyonu ile de yan ürün satış hacmini büyütmeyi, enerji tasarrufu sağlamayı ve metalürjik kok üretimini artırarak ithalatın önüne geçmeyi amaçlıyoruz. Erdemir’in bir diğer yatırımı olan altıncı buhar kazanını da yıl içerisinde faaliyete geçirdik. Tesislerimizde ortaya çıkan yan ürün gazlarının daha etkin ve verimli şekilde kullanımına olanak sağlayan ve saatte 160 ton üretim kapasitesine sahip olan yeni buhar kazanımız, Erdemir’in ihtiyaç duyduğu elektrik üretiminin önemli bir kısmı karşılıyor.

Sürdürülebilirlik ve döngüsel ekonomi için daha fazla adım

Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşları arasında yer alan Maden Metalürji Şirketlerimiz, etkin maliyet ve dinamik kapasite yönetimiyle güçlü finansal performansını koruyarak sürdürülebilirlik yolculuğunda emin adımlarla ilerliyor. Sanayinin ana hammaddelerinden biri olan çeliği üretiyor, piyasanın gelişimine, ekonomik döngünün işlemesine katkımızı ortaya koyuyoruz. Üretim ve ihracat hacmimizin yanı sıra yarattığımız istihdam ve değer zincirimiz boyunca ortaya çıkan etki ile ülkemizin sürdürülebilir kalkınmasına hizmet ediyoruz. Sorumlu üretim, değişmez temel yaklaşımımız olmaya devam ediyor. Maden Metalürji Şirketleri olarak; çevre sorumluluğumuzu yerine getirmek üzere, mevcut kaynakları etkin ve verimli kullanmayı, gelecek nesillere daha temiz ve yaşanabilir bir dünyayı miras bırakmak için çevre performansını sürekli geliştirmeyi ana odaklarımız olarak belirledik. Çevre politikalarımız doğrultusunda; üretim faaliyetlerimizi sürdürürken potansiyel çevresel riskleri önceden tespit ederek bu risklere yönelik tedbirler alıyor, çevresel etkilerini sürekli ölçümlerle izleyip kontrol altında tutuyor ve bu etkileri en aza indirecek şekilde iyileştirme ve yatırım projelerini hayata geçiriyoruz. Tasarladığımız politikalar ve süreçlerle tüm değer zincirinde çevresel etkilerimizin azaltılmasını ve enerji kullanımının düşürülmesini, etkin kaynak kullanımını, atıkların azaltılmasını, özellikle faaliyet döngüsünün her safhasında geri dönüşüme uygun hareket edilmesini, insan sermayesinin korunmasını ve geliştirilmesini amaçlıyoruz.

2022 yılının Kasım ayında Türkiye’nin Ulusal Katkı Beyanı 27. Taraflar Konferansı (COP 27) Üst Düzey Bakanlar Zirvesi’nde açıklandı. Türkiye, 2030 yılı için %21 olarak açıklanan artıştan azaltım emisyon hedefini yeni Ulusal Katkı Beyanı çerçevesinde %41’e yükseltmiştir. Bu kapsamda planlanan çalışmaların içerisinde yer alarak ülkemizin geleceğini birlikte inşa etme çabasındayız. Maden Metalürji Şirketlerimizde enerjinin etkin kullanımına yönelik çalışmalarla doğal kaynakların ve çevrenin korunmasına katkı sağlarken, rekabet avantajı da elde ediyoruz. Enerji verimliliğine yönelik sistematik çalışmalar sonucunda sağlanan enerji tasarrufuyla sera gazı emisyonlarımızı azaltıyoruz. Türkiye’nin doğrudan istihdam sağlayan en büyük ekonomik aktörlerinden biriyiz. 12 bin 659 çalışanımız ile faaliyet gösterdiğimiz bölgelerde güçlü ve yaygın etki alanına sahibiz. Bu etki alanı kapsamında yaklaşık 300 bin kişiye de dolaylı istihdam yaratıyoruz. Bu sayede faaliyet gösterdiğimiz coğrafyalarda bölgesel kalkınmaya destek veriyor, yerel toplulukların sosyoekonomik gelişimine de katkı sağlıyoruz. Cumhuriyetimizin 100’üncü yılını büyük bir gurur ile karşıladığımız 2023 yılı, aynı zamanda birçok belirsizliği de beraberinde getiriyor. Ancak yolumuz ne kadar zorlu olursa olsun, ülkemize duyduğumuz sevgi ve bağlılık en büyük gücümüz olacak. Dün, bugün ve gelecekte desteklerini her daim yanımızda hissettiğimiz başta Ordu Yardımlaşma Kurumu olmak üzere hissedarlarımıza, müşterilerimize, tedarikçilerimize, çalışma arkadaşlarımıza ve diğer tüm paydaşlarımıza teşekkür ediyorum.

Saygılarımla,

Süleyman Savaş ERDEM

Yönetim Kurulu Başkanı